Gatunek ludzki bez emocji dawno by wyginął. Dla płynnego, niezakłóconego rozwoju potrzebna jest więc człowiekowi umiejętność rozpoznawania uczuć i właściwego wyrażania swoich emocji
Człowiek jest istotą emocjonalną z natury. Kiedy zagłębimy się w obszar wiedzy dotyczącej rozwoju ludzkości, szybko zauważymy, że emocje pojawiły się w rozwoju człowieka dużo wcześniej niż racjonalne myślenie. Stanowią one znaczący element w podejmowaniu decyzji. Bez emocji nasze mózgi byłyby zmuszone do można by powiedzieć „błyskawicznego” analizowania każdego, nawet najmniejszego bodźca, który dociera do nas wraz z informacjami z zewnątrz. Do takiej analizy świata zewnętrznego przystosowane są jedynie komputery a nie mózg człowieka. Dlatego też brak emocji przyczyniłby się do rychłego wyginięcia gatunku. Brak umiejętności odczuwania natomiast, skomplikowałby w ogromnym stopniu życie i funkcjonowanie jednostki w świecie, który przecież zarzuca ludzkość mega ogromną ilością informacji. W temacie związanym z emocjami, nie może zabraknąć jasnego zdefiniowania tego czym jest emocja. W psychologii określana jest ona jako subiektywny stan psychiczny, uruchamiający priorytet dla związanego z nią programu działania. Odczuwaniu emocji towarzyszą zwykle zmiany somatyczne, ekspresje mimiczne i pantomimiczne oraz zachowania.Takie wyjaśnienie pojęcia emocja znaleźć możemy w książce autorstwa Anity Rawy–Kochanowskiej Po prostu o emocjach. Żeby zacząć rozumieć swoje emocje potrzebne jest nam uświadomienie sobie, że najważniejszymi składowymi reakcji emocjonalnej są:
• Pobudzenie fizjologiczne –zespół reakcji fizjologicznych, które pojawiają się w naszym ciele;
• Myśl tj; interpretacja tego pobudzenia;
• Interpretacja sytuacji stanowiącej najprawdopodobniej źródło pobudzenia;
Spróbuję zobrazować ten schemat przedstawiając przykładową sytuację. Wyobraźmy sobie więc, że:Wdrodze do szkoły widzisz ogromnego psa, biegnącego w Twoją stronę. Na jego widok serce bije Ci coraz szybciej. Emocja. która pojawi się u Ciebie zależna jest od Twoich dotychczasowych doświadczeń i tego co dalej z tym zrobisz. Idąc głębiej w temat. Na widok tegoż przygodnie napotkanego psa możesz poczuć strach, jeśli kiedyś w przeszłości zostałeś zaatakowany przez zwierzę tego gatunku bądź zakodowane masz w głowie przekonanie, że duże psy gryzą. Będzie jeszcze bardziej „interesująco” jeśli dopuścisz do swojej głowy kolejne myśli np. związane z tym, że przez tego psa za chwilę spóźnisz się na lekcję, że nie zaliczysz pracy domowej, a dzisiaj mija termin jej zaprezentowania, ocena niedostateczna pogorszy sytuację nie tylko szkolną ale i w domu… (czujesz jak Twój strach się wzmaga wraz z dodatkowymi myślami ) Może być jednak też tak, że pojawi się u Ciebie radość lub ekscytacja, jeśli jesteś miłośnikiem zwierząt i pragniesz np. właśnie teraz zostać właścicielem psa, a ten który biegnie ku Tobie, spełnia wszelkie Twoje oczekiwania w stosunku do czteronożnego kandydata na przyjaciela. Rozpoznajesz osobę idącą za nim. Jest to pracownik schroniska. Szanse na stanie się opiekunem tego pięknego psa są coraz większe. Pies się przymila a pracownik schroniska mówi Ci, że szukają dla niego nowego właściciela. Radość sama w sobie nie do powstrzymania.
Mam nadzieję, że na tym przykładzie przynajmniej w niewielkim stopniu zobrazowałam Wam, jak na życie codzienne przekłada się powyższy schemat składowych emocji. Rezultatem tego co myślimy na temat tego co czujemy jest reakcja w formie osłabienia lub zwiększenia objawów wewnętrznych oraz wystąpienia reakcji zewnętrznych (postawa ciała, zachowanie, wypowiadane słowa itp. )
W kwestii roli emocji pamiętać należy o ich ważności:
• Człowiek przyjmuje tak ogromną ilość bodźców, że bezgranicznie dłużyłoby się opieranie decyzji tylko i wyłącznie na rozsądku.Np. zakup telefonu jest dużo prostszy jeśli swoją decyzję opieramy na tym, który model nam się po prostu podoba lub też który poleciła nam zaufana osoba, niż kiedy zaczęlibyśmy analizować jego parametry i wypisywali wszystkie „za” i „przeciw”.
• Podobnie dzieje się, jeśli mamy zbyt mało informacji na dany temat lub są one dla nas niezrozumiałe. I tak kupując kosmetyki możemy wziąć lupę i przeczytać ich skład chemiczny, tylko co z tego kiedy okazuje się, że jest on złożony z kilku składników wypisanych po łacinie. Zwykle bierzemy ten w ładniejszym opakowaniu.
• Emocje pełnią funkcję informatora. Przekazują nam wiedzę o naszych potrzebach. Właśnie dzięki nim, możemy zadbać o siebie, lub jak robią to dzieci poinformować swoich potrzebach opiekuna. Żadna mama, nie potrafiłaby wystarczająco zadbać o swoje dziecko, jeśli nie odczytywałaby emocji.
• Emocje informują nas o tym co dzieje się wewnątrz nas np. lęk, strach czy też w relacji ze środowiskiem np .zakochanie.
• Emocje są pomocne w relacjach z ludźmi i komunikowaniu się z nimi. To one pokazują nam, że ktoś jest dla nas ważny, albo, że powinniśmy trzymać się od kogoś z daleka.
• Emocje pełnia funkcję motywatora do podejmowania działań, dążenia do zmiany. Proces odchudzania z pewnością pójdzie pomyślnie, jeśli zrobisz to z miłości do siebie.
• Emocje „nadają życiu koloryt”. Rafał Ohme pisał: „Każda emocja jest jak barwa w palecie malarza. Farby dodają spektrum możliwości artyście a emocje sprawiają, że życie staje się charakterystyczne, nasycone i pasjonujące. To jakich kolorów używasz najchętniej, określa twój temperament i osobowość. Natomiast proporcje barw na palecie zmieniają się tak, jak i ty się zmieniasz. Doświadczenie i życiowe okoliczności wpływają na to , czy masz do dyspozycji więcej żywych barw, czy przeciwnie- odcieni szarobrudnych”
Zbyt szara paleta barw w naszym życiu jest dla nas informacją, że coś jest nie tak!!! Wiemy już zatem czym są emocje i jaka jest ich rola. Wspomnieć więc należy jeszcze, że badacze emocji wyróżniają sześć podstawowych emocji (zauważyć tu należy że nie wszyscy). Te emocje to:
1. Wstręt
2. Strach;
3. Złość;
4. Radość;
5. Smutek;
6. zaskoczenie;
Więcej o emocjach możecie przeczytać w książce autorstwa Anity Rawy – Kochanowskiej Po prostu o emocjach lub w kolejnych artykułach poświęconym tej tematyce napisanych w oparciu między innymi o tę pozycję, które już wkrótce pojawią się dla Was na stronie szkoły oczywiście w zakładce Internat.

MW