Głównym zadaniem układu odpornościowego jest ochrona organizmu przed szkodliwymi drobnoustrojami,

Podstawowym sposobem ochrony organizmu przez chorobotwórczymi wirusami czy bakteriami są mechanizmy odporności immunologicznej. Za przeważającą większość infekcji odpowiada niedostateczna reakcja układu immunologicznego, dlatego tak ważne jest wzmocnienie organizmu za pomocą odpowiedniego stylu życia, a zwłaszcza diety. Jak więc w naturalny sposób wspomóc odporność?

Odporność – czym jest i jak działa?

Odporność immunologiczna jest zespołem mechanizmów odpowiadających za reakcję odpornościową. Poprzez pojęcie to można rozumieć również naturalną zdolność organizmu do ochrony przed patogenami (czynnikami chorobotwórczymi). Wyróżnia się: odporność nieswoistą i odporność swoistą, które występują zarówno w wariancie biernym, jak i czynnym. Profilaktyka przeciwchorobowa polegająca na stymulacji układu odpornościowego opiera się przede wszystkim na immunizacji sztucznej. Może się ona odbywać zarówno za pomocą suplementów diety, jak i szczepień ochronnych.

Podstawowym zadaniem układu odpornościowego jest ochrona organizmu przed czynnikami zewnętrznymi w tym przede wszystkim przed drobnoustrojami i innymi elementami chorobogennymi. Podczas ataku patogenów uruchamiają się mechanizmy odporności zarówno swoistej (nabytej), jak i nieswoistej (wrodzonej). Najbardziej podstawową formę ochrony zapewnia skóra i błony śluzowe, które tworzą nieprzyjazne środowisko dla rozwoju drobnoustrojów.

Ważną funkcję w układzie odpornościowym pełnią także komórki żerne (fagocyty), które wchłaniają szkodliwe drobnoustroje, a następnie je trawią. Co istotne, komórki te podczas zwalczania patogenów wytwarzają pirogeny, która wywołują gorączkę, będącą naturalną reakcją systemu immunologicznego.

Przy omawianiu mechanizmów odpornościowych nie można pominąć limfocytów B, które uaktywniają się wówczas, gdy drobnoustroje wywołają stan zapalny.

Nie można wskazać jednej lokalizacji układu odpornościowego, ponieważ jego komórki znajdują się w całym ciele, w tym m.in. w: grasicy, jelicie, śledzionie, węzłach chłonnych i szpiku kostnym. System immunologiczny za sprawą limfocytów T rozpoznaje komórki nowotworowe i je unicestwia (w ramach ciekawostki można podać, że w naszym organizmie rozwija się ich ok. 4 tys. dziennie!). Warto przy tym warto podkreślić, że niekiedy limfocyty T mogą unicestwiać również komórki przeszczepianych narządów.

Alergie są konsekwencją błędnego funkcjonowania układu odpornościowego. Wówczas organizm błędnie rozpoznaje jako szkodliwe substancje, które są dla nas neutralne i nieszkodliwe.

Dieta wzmacniająca odporność

Jedną z diet wzmacniającą odporność organizmu jest dieta śródziemnomorska, która charakteryzuje się optymalnym zbilansowaniem wszystkich ważnych składników. To właśnie ona stanowi sekret długowieczności mieszkańców państw basenu Morza Śródziemnego. Przy czym warto podkreślić, że zdrowa i odpowiednio zbilansowana dieta jest gwarantem poprawnego funkcjonowania układu odpornościowego, a co za tym idzie – skutecznej ochrony przed patogenami. Prozdrowotne właściwości diety śródziemnomorskiej odkrył Ancel Keys, który wraz ze swoją żoną – Margaret Keys – w latach 50. ubiegłego wieku badał wpływ diety mieszkańców państw basenu Morza Śródziemnego na zdrowie. Dieta śródziemnomorska jest bogata w owoce, warzywa, produkty pełnoziarniste, tłuste ryby, nasiona, orzechy, nabiał, rośliny strączkowe i chude mięso. W diecie tej nie ma miejsca na dużą ilość cukru, soli i tłuszczów nasyconych, a także wysoko przetworzonych artykułów spożywczych. Bardzo ważną rolę w diecie śródziemnomorskiej odgrywa także oliwa z oliwek — drogocenne źródło jednonasyconych kwasów tłuszczowych, które pomagają obniżyć poziom cholesterolu we krwi. Oprócz tego oliwa z oliwek zawiera witaminy i przeciwutleniacze, które obniżają ryzyko zachorowania na nowotwory i choroby zwyrodnieniowe.

Jogurt naturalny na odporność

Bardzo dobrym sposobem na odporność jest spożywanie przynajmniej jednego jogurtu dziennie – najlepiej na śniadanie lub na deser. Przy czym warto zwrócić uwagę, by taki jogurt zawierał żywe kultury bakterii. Jest to istotne, ponieważ tylko taki produkt może zapewnić skuteczną ochronę przed drobnoustrojami. Dzieje się tak dlatego, że jogurt zawiera probiotyki, które są bakteriami stymulującymi komórki odpornościowe w układzie trawiennym. Drogocenny wpływ jogurtów z żywymi kulturami bakterii został potwierdzony badaniami, które przeprowadzili naukowcy z Uniwersytetu Wiedeńskiego na 33 kobietach. Jak wykazano codzienne jedzenie przez nie jogurtu naturalnego, zaowocowało wzrostem o 30% limfocytów T, które biorą udział w odpowiedzi odpornościowej.

Żelazo na odporność

Dieta osób, które zastanawiają się nad tym, jak wzmocnić układ odpornościowy, powinna być bogata w drogocenne źródła żelaza, które jest minerałem, biorącym udział w procesie powstawania białych krwinek i przeciwciał. Zbyt mała podaż żelaza w codziennym jadłospisie zwiększa ryzyko przeziębienia i grypy, a także zachorowania na anemię (niedokrwistość).
Najlepsze źródła żelaza w pożywieniu to:

• Chude czerwone mięso.
• Tłuste ryby morskie.
• Owoce morza.
• Jajka.
• Rośliny strączkowe.(fasola, groch, soczewica).
• Orzechy.
• Produkty pełnoziarniste.
• Suszone owoce.
• Zielone warzywa liściaste.

Czosnek na odporność

Skutecznym i znanym od dawien dawna produktem podnoszącym odporność organizmu jest czosnek, który słynie ze swoich prozdrowotnych właściwości. Roślina ta stymuluje układ limfatyczny do produkcji białych krwinek, które odgrywają bardzo ważną rolę w zwalczaniu różnego typu infekcji. Nie bez znaczenia przy tym jest również to, że czosnek jest bogatym źródłem siarki, alicyny i siarczki. Ponadto warto podkreślić, że warzywo to, oprócz tego, że pozytywnie oddziałuje na funkcjonowanie układu immunologicznego, to również dobrze wpływa na usuwanie z organizmu toksyn, które przyczyniają się m.in. do powstawania chorób nowotworowych. Regularne spożywanie czosnku (najlepiej w postaci nieprzetworzonej) polecane jest w szczególności osobom, które zmagają się z chorobami krążenia. Rekomendowanym rozwiązaniem jest dodawanie czosnku do potraw, sosów i codziennych przekąsek. Dobrą alternatywą dla osób, którym przeszkadza zapach czosnku, są tabletki na bazie czosnku, które dostępne są w każdej aptece.

Kwasy omega-3 na odporność

Jednym z najbardziej wartościowych źródeł kwasów omega-3 są tłuste ryby morskie – ich spożywanie zalecane jest osobom, które chcą wzmocnić organizm i poprawić funkcjonowanie układu odpornościowego. Przy czym nie należy spożywać ryb morskich częściej niż raz w tygodniu, ponieważ wysokotłuszczowa dieta, może przyczynić się do spadku odporności m.in. przez obniżenie produkcji limfocytów T, które biorą udział w reakcji odpornościowej. Kwasy omega-3 występują w głównej mierze w tłustych rybach, w tym przede wszystkim w: makreli, sardynkach, łososiu, pstrągu i tuńczyku. Alternatywą dla wegan i wegetarian, a także dla osób, które nie przepadają za rybami, jest olej lniany. Z powodzeniem można go dodawać do sałatek, kanapek i koktajli owocowych, a nawet spożywać samodzielnie w ramach podniesienia odporności i zapobiegania różnym infekcjom.

Sok z cytryny na odporność

Sok z cytryny jest jednym z naturalnych sposobów na wzmocnienie organizmu, a co za tym idzie wspomożenie pracy układu immunologicznego. Rekomendowanym rozwiązaniem jest rozpoczynanie dnia od szklanki wody z sokiem z cytryny.

Cytryny są bogatym źródłem bioflawonoidów, które pozytywnie oddziałują na funkcjonowanie systemu odpornościowego. Ich główną rolą jest ochrona organizmu przed czynnikami zewnętrznymi w postaci różnych drobnoustrojów. Oprócz tego bioflawonoidy skutecznie przeciwdziałają miażdżycy, udarom i chorobom serca. Regularne spożywanie soku z cytryny zalecane jest również osobom, które chcą przywrócić naturalną równowagę kwasowo-zasadową swojemu organizmowi.

Przepis na sok z cytryny:

Na początku wyciśnij sok z cytryny i dodaj do niego szklankę przefiltrowanej letniej wody, a następnie jedną łyżeczkę syropu klonowego do smaku (opcjonalnie może być również miód). Taką mieszankę najlepiej pić rano – na czczo (ok. 15 minut przed śniadaniem).